47. Festiwal Omnia Beneficia – Panopticum

Panopticum, od greckiego „pan” (wszystko) i „optikon” (widzialne), pierwotnie oznaczało miejsce pozwalające ogarnąć wszystko wzrokiem. W kulturze nowożytnej przyjęło jednak znaczenie bliższe kunstkamerze – kolekcji osobliwych, rzadkich i intrygujących przedmiotów, zebranych nie według naukowej logiki, lecz z zachwytu nad różnorodnością świata.
Hasło tegorocznej edycji Festiwalu Omnia Beneficia – Panopticum – zachęca do spojrzenia na muzykę dawną nie jako na spójną narrację historyczną, lecz jako zbiór wyjątkowych zjawisk. Każdy koncert to osobny „eksponat” – unikalny repertuar, forma, zestawienie głosów i instrumentów. Razem tworzą efemeryczny gabinet muzycznych osobliwości: nieprzewidywalny, różnorodny i wymykający się klasyfikacjom.
W tym panopticum znajdziemy dzieła zapomniane, odrzucone przez kanon, utwory o nietypowej genezie czy instrumentarium. Od renesansowej polifonii, przez barokowe „teatry brzmień” i romantyczne miniatury, po muzyczne świadectwa wydarzeń historycznych – każdy wieczór festiwalu to osobna opowieść.
Zamiast porządku – żywe doświadczenie dźwięku. Zamiast chronologii – nieoczywiste zestawienia i emocjonalne kontrasty. To Panopticum, które nie wyjaśnia wszystkiego, ale pozwala się dziwić, poruszać i słuchać z otwartością.

Program koncertów:

Środa, 25 czerwca 2025, godz. 19:30
Kościół św. Elżbiety
Theatrum Instrumentorum I – Schütz & Buxtehude
Vasa Consort, kier. art. Marcin Szelest
Spektakularne zestawienia barw dźwiękowych w XVII-wiecznych niemieckich utworach religijnych i instrumentalnych.

Czwartek, 26 czerwca 2025, godz. 19:30
Kościół św. Elżbiety
Maria zart
Cappella Pratensis (Holandia), kier. art. Tim Braithwaite
Mistrzowska polifonia Jacoba Obrechta – jedna z najdłuższych i najbardziej kunsztownych mszy renesansu.

Piątek, 27 czerwca 2025, godz. 19:30
Galeria IMOGaleria
Polski romantyzm
Quartetto Nero
Kameralne utwory Moniuszki, Lessla i Kurpińskiego na instrumentach historycznych – osobliwości dziewiętnastowiecznego repertuaru polskiego.

Sobota, 28 czerwca 2025, godz. 19:30
Kościół św. Elżbiety
Sacer Nidus – Anno Domini 1025
Ensemble Peregrina (Szwajcaria), kier. art. Agnieszka Budzińska-Bennett
Muzyczna wizja początków polskiej państwowości: św. Wojciech, koronacja Bolesława Chrobrego, Bogurodzica i echa Gniezna.

Niedziela, 29 czerwca 2025, godz. 16:00
Kościół św. Elżbiety
Precjoza organowe
Marek Pilch – organy
Panorama stylów i form od renesansu po Mozarta – miniatury organowe na zrekonstruowanym instrumencie Jana Głowińskiego.

Niedziela, 29 czerwca 2025, godz. 19:30
Galeria IMOGaleria
Theatrum Instrumentorum II – Beethoven & Berwald
Satis Ensemble
Finałowy koncert – klasyczne septety jako XIX-wieczne „osobliwości” brzmieniowe, łączące różne rodziny instrumentów.